TÜRK VE ALMAN HUKUKLARI AÇISINDAN SİGORTA KONUSU MENFAATİN YOKLUĞUNUN SİGORTA SÖZLEŞMESİNE ETKİSİ VE BİR DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ
Author :
Abstract
Sigorta konusu menfaat sigorta sözleşmesinin esaslı unsurlarından biridir. Sigorta sözleşmesinin tarafları, sözleşmenin yapıldığı aşamada bu menfaatin mevcut olduğunu var sayarlar. Riziko ve menfaat birlikte değerlendirilerek tarafların düşen edim ve karşı edim belirlenir. Bundan dolayı, sigorta konusu menfaatin yokluğu sözleşmedeki dengeleri sarsar.
Menfaatin yokluğu, sigorta sözleşmesini anlamsız kılar. Çünkü, rizikonun tehdit ettiği bir menfaatin bulunmadığı anda, sigorta ettirenin prim ödeme borcu için ödemelerde bulunması, sigortacı açısından sebepsiz zenginleşme teşkil eder. Ancak, sigortacı da rizikonun üstlenildiği dönem için prime hak kazanmalıdır. Özellikle menfaat yokluğundan haberdar olmayan sigortacı, sözleşmenin ayakta olduğunu düşündüğü dönem için bazı giderlere katlanmak zorunda kalabilir. Kısaca, sözleşmedeki kırılgan edim ve karşı edim dengesi düzeltilmelidir.
TTK m. 1408 hükmü bu amacı taşımaktadır. Ancak, hüküm lafzı itibariyle bu amaçtan uzaktır. VVG §80 hükmü ise, aynı konuyu ele alan, daha detaylı olan ve kabul edilebilir çözümler sunan bir kuraldır. TTK m. 1408 hükmünün, benzer bir çözüm tarzını benimseyerek yeniden kaleme alınması sözleşmedeki hak ve borçlar dengesini daha adil bir düzleme oturtacaktır.
Keywords
Abstract
One of the crucial components of the insurance contract is the insured interest. The parties to the insurance contract presume that at the time of signing the contract, this interest already exists. The parties' obligations are identified by assessing the risk and benefit together. As an outcome, the contract's balances are disrupts by the insured interest's unavailability.
The insurance contract is pointless when there is no interest. Because paying the debt for the premium payment obligation by the policyholder amounts to unjust enrichment for the insurer when there is no interest threatened by the risk, The insurer must, however, also be entitled to premium payments for the time that the risk is accepted. In particular, the insurer, who is unaware of the lack of benefits, can be obligated to pay some costs during the time he assumes the contract is in effect. In other words, the contract's fragile balance between performance and counterperformance needs to be fixed.
This is the objective of the TCC m. 1408 clause. The provision's phrasing, however, is not at all in line with this objective. The rule VVG §80 covers the same problem in more detail and suggests plausible solutions. The rights and obligations in the contract will be balanced more equally by revising the 1408 clause in a similar solution-style.